PE POLİETİLEN

Etilen, petrokimya endüstrisinin başlıca ürünlerinden bir tanesidir. Ambalaj sanayinde en çok kullanılan plastik hammaddelerinden olan alçak yoğunluk polietilen (LDPE) ve yüksek yoğunluk polietilen (HDPE), etilenin polimerleştirilmesi ile elde edilmektedir. Etilen molekülleri, yüksek sıcaklık ve yüksek basınçta katalizör ve katalizörler yardımıyla polimerleştirilerek, birbirinden farklı özelliklerde polietilen (PE) ürünleri elde edilir. Üretim teknolojisine bağlı olarak değişik yoğunluk, erime aralığı ve moleküler yapısına sahip olan PE hammaddesi, 5 önemli kategoride sınıflandırılabilinir.

PE Tipi	Yoğunluk Aralığı (gr/cm3)
HDPE	0.941 – 0.967
LDPE	0.915 – 0.935
LLDPE	0.910 – 0.925
MDPE	0.926 – 0.940
VLDPE	0.880 – 0.912

PE hammaddesinin daha sert veya daha esnek özelliğe sahip olması polimerin üretimi esnasında belirlenir. Yoğunluk ve akışkanlık gibi özellikler, PE’nin polimerizasyonu sırasında uygulanan basınca bağlı olarak değişmektedir. Düşük basınçta üretilen PE yüksek yoğunlukta iken yüksek basınçta üretimle alçak yoğunlukta PE elde edilmektedir.

Gaz halinde bulunan etilen hammaddesinden, üretim sürecinin sonunda yumuşak ve lapaya benzer bir kıvamda elde edilen PE hammaddesi, delikli bir levha ile presten geçirilir. Çıkan ürünler döner bıçak tarafından kesilerek, şeffaf ve beyaz granüller elde edilir.

LDPE, düşük yoğunluklu polietilen, 0.915 – 0.935 g/cm³ arası bir yoğunluk aralığına sahiptir. 1939’da keşfedilmiştir. Bu hammadde uzun dalları ve uzun polimer zinciri sayesinde iyi işlenebilme özelliği taşır. Günümüzde en çok film ve ambalaj endüstrilerinde kullanılmaktadır. LDPE üretimi için otoklav ve tubuler prosesleri olarak bilinen iki temel yöntem bulunmaktadır. Günümüzde tubuler prosesi, yüksek etilen dönüştürme oranları dolayısıyla otoklav yöntemine göre daha çok tercih edilmektedir.

HDPE, yani yüksek yoğunluklu polietilen 0.941 – 0.967 g/cm³ yoğunluk aralığındadır. Bu hammaddenin üretimi, tepkimelerin düşük basınçta ve sıcaklıkta gerçekleşebilmesini sağlayan yeni katalizörlerin keşfedilmesi sayesinde mümkün olmuştur. HDPE, doğrusal yapısı ve kısa dallı zincirleri dolayısıyla daha kristalimsidir. Günümüzde en çok şişirme ve enjeksiyon uygulamalarında, film ve levha endüstrilerinde kullanılmaktadır. HDPE “slurry” ya da süspansiyon çözelti veya gaz fazı yöntemleri ile üretilebilir. Gümüzde hammadde üreticisi firmalar, yeni süspansiyon yöntemleri ve metalosenler gibi yeni katalizörler geliştirmeye çalışmaktadırlar.

LLDPE, yoğunluk aralığı 0.910 – 0.925 g/cm³ olan düşük yoğunluklu bir polietilendir. Etilenin polimerleştirilmesi sürecinde LDPE’ nin yoğunluğuna ve HDPE’nin doğrusallığına benzer bir ürün elde edilmesi için büten, penten, heksen ve oktenin katılmasıyla gerçekleştirilir. Film uygulamalarında kullanılır. Metalosen-bazlı LLDPE hammaddeleri, film ve ambalaj piyasalarında da kullanılmaktadır.